Polish Czech English French German Russian Slovak Spanish Ukrainian
www. gminagorzyce.pl   telefon: 48 15 8362075

GMINA GORZYCE

Samorządowy Portal Internetowy

techniczny ogrod

Część I. Analiza regionalna wsi Sokolniki

1.      Opis stanu istniejącego i wybranych kierunków rozwoju gminy

1. Informacje ogólne o Wsi i  Gminie

Sokolniki, liczące 1973 mieszkańców, zlokalizowane są  w południowo-zachodniej części gminy Gorzyce.

W strukturze administracyjnej Gmina Gorzyce jest zlokalizowana w województwie podkarpackim w powiecie tarnobrzeskim. Graniczy ona bezpośrednio z miastami Tarnobrzeg i Sandomierz. Miejscowość, będąca siedzibą władz gminy, leży 20 km na zachód od Stalowej Woli – drugiego pod względem wielkości miasta w województwie. Gmina ma charakter miejsko-wiejski.

 

1.1. Wieś Sokolniki  na tle Gminy Gorzyce i województwa podkarpackiego

 

Mapa nr 1. Lokalizacja Gminy Gorzyce na tle województwa podkarpackiego

 

mapa-woj


Mapa nr 2. Lokalizacja Gminy Gorzyce na tle powiatu tarnobrzeskiego

 

mapa powiat

 


 

Mapa nr 3. Sokolniki na tle Gminy Gorzyce

 

 

 

 

maka gminy1

 

Rys historyczny

 

Cały obszar ziemi leżący w widłach Wisły i Sanu zajmowała w dawnych czasach Puszcza Sandomierska, zwana też Kotliną Sandomierską, po której do dzisiaj zachowały się resztki lasów w powiecie tarnobrzeskim, niżańskim i kolbuszowskim. Puszcza wskazuje na dawne ślady życia ludzi; byli to Prasłowianie, a w czasach historycznych sandomierscy Lędzianie.

Za pierwszych Piastów ludność miejscowa prawdopodobnie najliczniej zaludniała puszczę naprzeciw Sandomierza, jako spełniająca pewne posługi na rzecz tamtejszego dworu. Tak więc w pobliżu grodu powstawały z osadzonej przez księcia ludności niewolnej – osady mające zapewnić mu stałe zaopatrzenie załogi w żywność, odzież, broń oraz pieczę nad końmi i bydłem, hodowanym dla pożywienia załogi.

W połowie XII wieku za panowania księcia Henryka Sandomierskiego powstała w puszczy sandomierskiej jeszcze jedna osada służebna jaką były Sokolniki, hodujące dla tego księcia sokoły do polowania. Jej powstanie datuje się na rok 1191, kiedy to nazwa ta pojawiła się w historii pisanej, w tzw. Kodeksie Dyplomatycznym Małopolski, ale wykopaliska archeologiczne prowadzone na terenie wsi dowodzą, że istniała ona znacznie wcześniej, bowiem odkryte cmentarzyska pochodzą z czasów Kultury Łużyckiej.

O tym, że takie osady łowców w puszczy zakładano wspomina kronikarz Gall Anonim i podaje, że Bolesław Chrobry sprowadził do Polski łowców rozmaitej narodowości, którzy chwytali mu wszelką zwierzynę, a Jan Długosz w Komentarzach o Ziemi Sandomierskiej wspomina o dwunastu kmieciach, karczmie, kościele i folwarku na Tarnowie w Sokolnikach.

Pierwsza lustracja królewszczyzn starostwa sandomierskiego z lat 1564 – 65 wspomina o dwu stawach rybnych w Sokolnikach, które dostarczały ryb do sandomierskiego zamku.

Słuszność powstania osad łowieckich potwierdza także kolejna lustracja królewszczyzn starostwa sandomierskiego z roku 1569 oraz inwentarze z lat 1578 i 1586,  które jeszcze w tym czasie wyliczają na terenie Sokolnik dwóch łowców – hodowców sokołów dla książąt sandomierskich.

Stosunki między ludnością wiosek królewskich, w tym i Sokolnik a starostwem sandomierskim nie były najgorsze. Ludność nie obciążona zbytnio robocizną pańszczyźnianą na folwarkach mając możność wykupienia się od pańszczyzny mogła stosunkowo łatwo wypełniać swe zobowiązania, stąd nie zachodziła potrzeba wymuszania danin. Zarówno sołtysi jak i łowcy mogli zanosić skargi na miejscowa administrację starościńską nawet do królów, stykając się z nimi bezpośrednio podczas polowań.

Często przebywał tu Kazimierz Wielki. Polował też w roku 1410 i 1433 Władysław Jagiełło. Król Władysław Warneńczyk przywilejem z roku 1443 zwolnił łowców z Sokolnik: Stanisława Karę i Jana Marca od wszelkich danin w zamian za obowiązek stawiania się przy królu do łowów. Podobnie w roku 1478 Kazimierz Jagiellończyk zwolnił sołtysa z Sokolnik – Wojciecha Dula – od obowiązku brania udziału w wyprawach wojennych. Przywilej ten zatwierdził w roku 1596 król Zygmunt III Waza, prawdopodobnie w czasie przebywania tu na polowaniu. Król Zygmunt Stary osobnym przywilejem zapewnił dożywotnie użytkowanie 20 barci pszczół w lasach królewskich bez uiszczania daniny miodowej – Michałowi Kaliście – łowcy poprzedniego króla Aleksandra.

O oddaniu dla władzy królewskiej ludności puszczańskiej świadczy fakt, że kiedy Stefan Czarnecki na wiosnę 1656 roku zwrócił się tajnym uniwersałem do sołtysów wsi królewskich, w tym do sołtysa w Sokolnikach, ludność puszczańska na czele z sołtysami w dniu 10 marca tegoż roku uderzyła na oddziały szwedzkie osłaniające budowę mostu na Wiśle w Nadbrzeziu. Rozgromiła je i w ten sposób nie dopuściła do zbudowania mostu na skutek

czego król szwedzki, gdy nadciągnął ze swoimi wojskami pod Sandomierz, osaczony został w widłach Wisły i Sanu.

Po pierwszym rozbiorze Polski dobra królewskie w Puszczy Sandomierskiej przeszły na własność austriackiego skarbu, tzw. fiskusa albo kamery. Dotychczasowym posiadaczom pozostawiono je w dożywocie na mocy konwencji Rzeczypospolitej z rządami zaborczymi. Wreszcie w roku 1835 rząd austriacki zdecydował się na ostateczną sprzedaż dóbr kameralnych; wioski: Sokolniki, Jamnica, Grębów, Wydrza z Jeziórkiem i Nadbrzezie kupił Jan Roch – Dolański.

Mimo nieznacznej poprawy sytuacji prawnej włościan rząd austriacki doprowadził do pogorszenia ich stanu ekonomicznego; ustawiczne wojny prowadzone przez Austriaków spowodowały nałożenie na ludność, w tym i na chłopów, podwyższonych podatków oraz dokonywanie obowiązkowego poboru rekruta do wojska austriackiego.

W roku 1777 generalnym leśniczym starościńskim z siedzibą w Sokolnikach był Jan de Falkenfeld -Cienciewicz, a w roku 1785 akta wymieniają Franciszka Raróg – Kosiarskiego komisarzem i plenipotentem starostwa sandomierskiego.

Sołectwo w Sokolnikach jeszcze przed pierwszym rozbiorem Polski było w posiadaniu Ignacego Skarbka – Borowskiego, który sprzedał je bądź zastawił Janowi de Falkenfeld – Cienciwiczowi, nadleśniczemu kameralnemu od roku 1783 w Sokolnikach, a po śmierci tegoż w roku 1803 prowadzili o rzeczone sołectwo długotrwały spór w sądzie dominikalnym w Mokrzyszowie wspomniany już Borowski z Maciejem Kubiczem – jednym ze spadkobierców Cienciewicza.

W roku 1786 tutejsza ludność doświadczyła głodu, w dużej mierze spowodowanego ogromnym wylewem Wisły i Sanu; zalane zostały nie tylko nadbrzeżne wsie leżące nad tymi rzekami, ale także sąsiadujące z Trześniówką i Łęgiem aż po Stale, Żupawę i Sokolniki. Kolejna wielka powódź nawiedziła te okolice w roku 1813.

Utworzenie w 1855 r. urzędów powiatowych spowodowało ogłoszenie w roku 1856 tymczasowego postanowienia o urządzeniu gmin (gromad). Taka gmina miejscowa postała wówczas w Sokolnikach. Na czele stał wójt z przysiężnymi; do niego należał zarząd majątkiem gminnym.

Wprowadzenie samorządu krajowego, powiatowego i gminnego było w owym czasie przełomem w stosunkach wewnętrznych w Galicji, bowiem z tą chwilą zaczął się okres postępu i rozwoju gospodarczego i kulturalnego życia wsi i miasteczek, co nie ominęło także Sokolnik. W 1880 r. powstała Ochotnicza Straż Pożarna, zaś na przełomie lat 1910/11 – Kółko Rolnicze z Kasą Stefczyka. W 1932/33 r. zawiązuje się Koło Gospodyń Wiejskich na bazie kółek rolniczych; w latach 1935/36 rozpoczyna działalność Stowarzyszenie Młodzieży Katolickiej Męskiej i Żeńskiej oraz Akcja Katolicka jako stowarzyszenie dla dorosłych.

Kroniki odnotowują, że w 1937 r. we wsi pojawiło się pierwsze radio, a tuż przed wybuchem wojny rozpoczęto rozbudowę szkoły, którą pożar strawił w czasie działań wojennych.

Po wojnie i odbudowaniu szkoły, w 1948 r., przeprowadzono pierwszy kurs w ramach walki z analfabetyzmem, a w 1950 r. założona została biblioteka z pierwotnym księgozbiorem w liczbie 715 pozycji.

W latach 1954/55 usiłowano, na fali propagowania ideologii socjalistycznych, utworzyć tu spółdzielnię produkcyjną, ale na usiłowaniach ten plan się zakończył; spółdzielnia nie powstała. Sukcesem zakończył natomiast działalność Komitet Elektryfikacyjny, powstały w lutym 1957 r., bowiem rok później prace nad elektryfikacją wsi zakończono.

Warto także wspomnieć o rozpoczęciu w 1962 r. budowy remizy strażackiej oraz o utworzeniu cztery lata później Ludowego Zespołu Sportowego. Ważnym wydarzeniem było rozpoczęcie melioracji gruntów w 1970 r., których scalenie nastąpiło w latach 1971/72. W tym czasie droga Trześń – Grębów – Stacja otrzymała asfaltową nawierzchnię.

 

Wieś Sokolniki już w 1326 roku należała do kapelanii, a następnie do parafii w Trześni; stan ten trwa do dziś.

Gmina Sokolniki funkcjonowała do roku 1934; następnie po utworzeniu gminy zbiorowej w Trześni weszła w jej skład. Od 1950 (1954) r. po powstaniu Gromadzkiej Rady Narodowej w Trześni stała się jej częścią i stan ten trwał do 31 grudnia 1972 r. Od 1 stycznia 1973 r. jako sołectwo należy do gminy Gorzyce.

 

WYBITNE POSTACIE HISTORYCZNE SOKOLNIK

 

  • Feliks Rękas – gospodarz z Sokolnik, zwolennik ks. Stojałowskiego, niestrudzony bojownik o ideę ludową, założyciel i naczelnik straży pożarnej w Sokolnikach, wielki patriota. Zawsze nawoływał chłopów do powstania , do walki o wolność Polski. Nie mogąc doczekać się tego powstania wyjechał do Ameryki i tam jako ochotnik wstąpił do wojska amerykańskiego, by nauczyć się walczyć. Tam też w czasie pierwszej wojny światowej został kapitanem.

  • Jan Robak – chłop z Sokolnik, kandydował na posła do Sejmu galicyjskiego, należał do Koła Włościańskiego w radzie Powiatowej Tarnobrzeskiej i był odpowiedzialny za drogi.

 

Niniejszy rys historyczny został opracowany na podstawie materiałów przekazanych przez emerytowanego nauczyciela i wielkiego miłośnika historii mgr Benedykta Budziłło. Składamy mu serdeczne podziękowanie za okazaną pomoc.

1.3 Inwentaryzacja istniejących zasobów służąca ujęciu stanu rzeczywistego

1.3.1 Demografia

Według danych GUS na koniec 2005 roku gmina liczyła 13778 mieszkańców, z czego 1955 to mieszkańcy Sokolnik, co stanowi 14,2% mieszkańców Gminy.
Miejscowość Sokolniki na koniec października 2007 liczy 1973 mieszkańców. 
Sytuację demograficzną w miejscowości w latach 2001 -2007 przedstawiają poniższe tabele:

Tabela 1. Struktura ludności

 

Wyszczególnienie

Liczba ludności

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Sokolniki

1974

1958

1947

1955

1957

1962

1973

 

Tabela 2. Struktura ludności wiekowo

 

Lp.

Wyszczególnienie

Liczba

Struktura %

W tym kobiety

% udział kobiet

1.

Dzieci w wieku do 0 do 6

143

7,3

79

55,2

2.

Dzieci w wieku od 7 do 15

229

1,7

121

52,8

3.

Młodzież w wieku od 16 do 20

174

8,9

83

47,7

4.

Dorośli w wieku od 21 do 29

310

15,8

146

46,1

5.

Dorośli w wieku od 30 do 49

506

25,8

242

47,8

6.

Dorośli w wieku 50 lat i więcej

593

30,3

332

55,9

 

RAZEM

1955

100

1003

51,3

 
1.3.2 Potencjał gospodarczy

Struktura gospodarki jest skutkiem wieloletnich dążeń ludności do pracy w okolicznych dużych przedsiębiorstwach zlokalizowanych zwłaszcza w Tarnobrzegu, 
Stalowej Woli, Sandomierzu i Gorzycach. Przez wiele lat miejscowa ludność łączyła tę pracę z gospodarką na roli. Te wieloletnie ciążenia stały się od drugiej połowy lat 90-tych, źródłem poważnych problemów strukturalnych. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w całej Gminie Gorzyce wynosi 999 osób    (w tym 606 kobiet), z czego bez prawa do zasiłku pozostaje 886 osób (w tym 558 kobiet). Dominującą grupą bezrobotnych stanowią ludzie w wieku 25 -34 lata.

Struktura bezrobocia według wykształcenia w Gminie Gorzyce przedstawia się następująco:

 

- wyższe: 5,90%

- średnie: 32,43%

- zawodowe: 34,83%

-  pozostałe: 26,82%

Zwolnienia grupowe z firm wymienionych miast - w pierwszej kolejności dotknęły dojeżdżających pracowników - spowodowały również wzrost bezrobocia ukrytego. Powyższe jest główną przyczyną rosnącego zubożenia i spadku stopy życiowej ludności.

Należy podkreślić przy tym, że prawo do zasiłku z roku na rok przypada coraz mniejszej liczbie bezrobotnych.

Osoby posiadające znaczne kwalifikacje i pozostające jednocześnie bez pracy stanowią naturalne, potencjalne zasoby do rozwoju przedsiębiorczości.

Obecnie w skutek tych procesów podstawowym źródłem utrzymania jest rolnictwo, pomimo iż nie posiada ono na obszarze miejscowości zbyt dogodnych warunków naturalnych. Łącznie funkcjonuje około 300 gospodarstw rolnych.

Dochodowość zdecydowanej większości gospodarstw jest niedostateczna.

 

Generalnie należy stwierdzić, że gospodarstwa są niedoinwestowane, dysponują zamortyzowanym majątkiem, nie mają możliwości akumulacji kapitału. Otoczenie rolnictwa jest nierozwinięte. Lokalna baza przetwórstwa rolno - spożywczego jest niedostateczna.

Również sektor przedsiębiorczości jest rozwinięty w stopniu niedostatecznym.

 


Tabela 3. Nowo rejestrowane podmioty gospodarcze

 

Wyszczególnienie

Nowo rejestrowane podmioty gospodarcze

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Liczba

11

18

9

14

 

 

 

 

Tabela 4. Ilość działających podmiotów gospodarczych

 

Lata

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

Ilość podmiotów

30

36

41

78

52

 

 

 

 

Tabela 5. Liczba przedsiębiorstw w wybranych branżach

 

Branża

Ilość

Elektryczna

4

Budownictwo

12

Transport

10

Handel

15

Inst. –san., co, gazowe, handel art. przemysł.

5

Stolarstwo

3

Gastronomia

3

Edukacja

1

Kancelarie prawne

1

Usługi medyczne

2

Zakład pracy chronionej

1

Przedsiębiorstwo wielobranżowe – prod. paliw

1

 

Tabela 6. Struktura handlu

 

Ilość sklepów ogółem

Prywatnych

Spółdzielczych

6

4

2

 

Słabą stroną niemal wszystkich małych i średnich przedsiębiorstw, jest ich niski poziom technologiczny oraz niewielkie możliwości ekonomiczne. Ze względu na brak kanalizacji nie spełniają one także standardów ochrony środowiska.

 

1.3.3 Edukacja

 

Bazę wychowawczo oświatową w miejscowości Sokolniki stanowią: szkoła podstawowa, gimnazjum publiczne oraz przedszkole.

 

Tabela 7. Warunki lokalowe szkół

 

Szkoły podstawowe

Liczba 
uczniów

Liczba 
nauczycieli

Liczba sal 
dydaktycznych

Szkoła Podstawowa im. ks. 
Jana Twardowskiego w 
Sokolnikach

164

13

7

Razem

164

13

7

 

Gimnazja

Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego w Sokolnikach

183

15

7

Razem

183

15

7

 

Mieszkańcy mogą również korzystać ze zbiorów Filii Biblioteki Publicznej, Domu  Kultury oraz świetlicy znajdującej się w remizie OSP.

1.3.4 Atrakcje przyrodnicze, kulturowe

 

Przyroda

Sokolniki, jak i całe województwo podkarpackie, w porównaniu z innymi regionami kraju, ma stosunkowo dobrze zachowane środowisko przyrodnicze.

Na terenie miejscowości jest 815 ha lasów. Są to lasy mieszane z dominacją sosny      o siedlisku borów świeżych i wilgotnych, a podszyt stanowią brzoza i leszczyna. W lasach występuje zwierzyna łowna. Nad rzeką Lęg stwierdzono ślady działalności bobrów. Na terenie miedzywala znajdują się miejsca gniazdowania chronionych gatunków ptaków. Na terenie miejscowości Sokolniki występują gleby bielicowe oraz kopaliny żwiru i piasku.

1.3.5 Turystyka i sport

Turystyka

Pomimo istniejących walorów naturalnych i kulturowych oraz bezpośredniego sąsiedztwa Sandomierza miasta o historycznym znaczeniu, turystyka nie odgrywa istotnej roli w rozwoju miejscowości Sokolniki jest to jednak patrząc w przyszłość gałąź gospodarki, która będzie się intensywnie rozwijać.

Sport

Na terenie miejscowości Sokolniki działa LZS „Sokół – Sokolniki” składający się z dwóch drużyn.

1.3.6 Infrastruktura

Mieszkalnictwo

W miejscowości Sokolniki podstawową formą budownictwa jest budownictwo tradycyjne. Głównie są to domy mieszkalne.

O poziomie warunków mieszkaniowych decyduje wiele różnorodnych czynników między innymi:

-       stan zasobów mieszkaniowych,

-       liczba gospodarstw domowych,

-       sytuacja demograficzna,

-       zamożność społeczeństwa.

 

Tak, więc poważne problemy występują także w budownictwie. Przyczyną tego stanu rzeczy są:

·        wysokie koszty budowy,

·        niskie dochody mieszkańców,

·        ograniczone środki finansowe gminy, której nie stać na realizację budownictwa komunalnego.

W zasobach mieszkaniowych Sokolnik jest 300 gospodarstw.

 

Infrastruktura drogowa

Sokolniki posiadają stosunkowo dobre położenie komunikacyjne. Na sieć dróg składają się drogi powiatowe i gminne. Łączna sieć dróg na terenie miejscowości Sokolniki wynosi 15,26 km, w tym o ulepszonej nawierzchni 14,5 km.

 

Tabela 9. Sieć dróg

 

Lp.

Numer 
drogi

Nazwa drogi /relacje /

Ogółem (km)

O nawierzchni 
ulepszonej (km)

Drogi powiatowe

1

Nr 1090R

Trześń – Grębów

6

6

2

Nr 1091R

Sokolniki – Orliska

2

2

Drogi gminne

1

100146R

Sokolniki – Furmany

2

2

2

100147R

Górki – Olszynki

1,28

1,28

3

100148R

Górki – Las

1,16

0,4

4

100140R

Sokolniki – Młynarska

0,8

0,8

5

100141R

Zastawie

0,84

0,84

6

100144R

Pasternik

0,34

0,34

7

100142R

Wytrząska

0,35

0,35

8

100143R

Saskie Góry

0,40

0,40

TŁUMACZ JĘZYKA MIGOWEGO W URZĘDZIE GMINY

Osoby niesłyszące przy załatwianiu administracyjnych spraw mogą skorzystać z pomocy tłumacza migowego.

Wystarczy zgłosić chęć skorzystania z tej usługi 3 dni przed planowaną wizytą w Urzędzie Gminy osobiście lub korzystając z pomocy osoby trzeciej dzwoniąc pod numer (15) 8362 075, a także wysyłając faks pod numer (15) 8362 209 oraz e-maila na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

KALENDARZ WYDARZEŃ

Marzec 2024
P W Ś C Pt S N
1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31

Niniejszy serwis internetowy stosuje pliki cookies (tzw. ciasteczka) o celu ich przechowywania i sposobie zarządzania poniżej.

Jeżeli nie zgadzasz się na taki układ - zmień konfigurację swojej przeglądarki. Czytaj więcej…

Zrozumiałem

Polityka Prywatności określa warunki dotyczące użytkowania serwisu internetowego przez użytkowników końcowych. Korzystając w dowolny sposób z niniejszego serwisu internetowego użytkownik końcowy akceptuje warunki określone w poniższej Polityce Prywatności.

Ochrona danych osobowych

Dane osobowe mogą być przetwarzane wyłącznie na podstawie informacji przekazanych przez użytkownika serwisu internetowego. Przekazanie informacji obejmujących dane osobowe jest dobrowolne. Do informacji tych należą np. imię i nazwisko, adres e-mail lub numer telefonu. Cel wykorzystania danych osobowych jest określony w nagłówku formularza zamieszczonego w serwisie internetowym. Najczęściej jest to subskrypcja wiadomości z serwisu za pomocą poczty e-mail lub krótkich wiadomości tekstowych SMS albo dostęp do wybranych podstron serwisu dla zalogowanych użytkowników. Dane osobowe nie są zbierane automatycznie.

Pliki cookies

Pliki cookies (w dosłownym tłumaczeniu z j. angielskiego: ciasteczka) są to małe pliki tekstowe, przesyłane do urządzenia użytkownika końcowego podczas odwiedzania przez niego serwisu internetowego. Pliki cookies zawierają m.in. adres strony internetowej z której pochodzą, ustawienia dokonane przez użytkownika serwisu dotyczące układu strony, rozmiaru tekstu, kolorów, wersji kontrastowej, dane wpisywane do formularzy oraz wartość, którą jest zazwyczaj automatycznie wygenerowana unikalna liczba. Mechanizm cookies nie pobiera jakichkolwiek danych osobowych ani żadnych informacji poufnych z urządzenia użytkownika końcowego.

Korzystając z serwisu internetowego użytkownik końcowy wyraża zgodę na wykorzystywanie plików cookies.

Użytkownik końcowy ma możliwość korzystania z serwisu internetowego bez wykorzystywania plików cookies, ale oznacza to, że niektóre funkcje serwisu nie będą działać poprawnie. Użytkownik końcowy może samodzielnie i w każdym czasie zmienić ustawienia dotyczące plików cookies, jak również może usunąć pliki cookies korzystając z dostępnych funkcji w przeglądarce internetowej, której używa. W przypadku nie wyrażenia zgody na korzystanie z plików cookies, użytkownik końcowy winien zaznaczyć w ustawieniach przeglądarki opcję odrzucania plików cookies lub sygnalizowania ich przesłania.

Niniejszy serwis internetowy może stosować następujące pliki cookies:

$1a.     pliki uwierzytelniające - wykorzystywane do usług wymagających uwierzytelniania użytkownika końcowego w serwisie internetowym oraz do wykrywania nadużyć w zakresie uwierzytelniania w ramach serwisu;

$1b.     pliki statystyczne - wykorzystywane do zbierania informacji o sposobie korzystania użytkownika końcowego z serwisu internetowego;

$1c.     pliki funkcjonalne - wykorzystywane do zapamiętania wybranych przez użytkownika końcowego ustawień i personalizację interfejsu użytkownika, np. w zakresie wybranego języka, rozmiaru czcionki, wyglądu strony internetowej, itp.

W celu zarządzania ustawieniami plików cookies wybierz z listy oficjalnych stron internetowych producentów najczęściej używanych przeglądarek internetowych aplikację, której używasz i postępuj zgodnie z instrukcjami producenta:

Urządzenia mobilne:

Narzędzia i treść z innych firm

Niniejszy serwis internetowy może zawierać przyciski, narzędzia lub treści kierujące do usług innych firm, m.in. Facebook (przycisk „Lubię to”), Google (Google Maps, Google Analitycs, Google Translate), Youtube (filmy), IVONA Software (webreader), Stat24 (statystyki), Payu (płatności elektroniczne). Korzystanie z aplikacji innych firm może powodować przesyłanie informacji do urządzenia użytkownika końcowego przez zewnętrzny podmiot. Informacji na temat wykorzystania plików cookies przez zewnętrzne aplikacje należy szukać w polityce prywatności danego podmiotu.

Prawa autorskie

Zawartość serwisu internetowego (teksty, grafiki, muzyka, filmy) oraz wszystkie jej fragmenty a także mechanizmy i oprogramowanie używane w serwisie internetowym są objęte ochroną, wynikającą z przepisów polskiego i międzynarodowego prawa autorskiego.

Zgodnie z przepisami prawa autorskiego oraz przepisami o ochronie baz danych, użytkownik końcowy otrzymuje niewyłączną, ograniczoną licencję na korzystanie z serwisu wyłącznie w celach prywatnych, bez możliwości samodzielnego pobierania lub zapisywania stron oraz dokonywania ich modyfikacji.

Użytkownik końcowy serwisu internetowego, bez zgody właściciela serwisu nie posiada prawa do odsprzedaży lub wykorzystania w celach komercyjnych serwisu internetowego i jego zawartości.

Właściciel serwisu internetowego udziela ograniczonego, odwoływalnego, niewyłącznego prawa do tworzenia linku do serwisu internetowego, o ile nie przedstawia on właściciela serwisu w sposób fałszywy, mylący i niezgodny z prawdą.

Wykorzystanie niniejszego serwisu internetowego w sposób, który naruszałby w/w warunki albo wszelkie obowiązujące prawa lub przepisy, a także w sposób, który powoduje albo może spowodować uszkodzenie serwisu internetowego, przerwę lub zakłócenia w pracy jest zabronione.